Seminarium Warszawskie | Gwara warszawska | 06.02.2024

Grafika wydarzenia Seminarium Warszawskie

XXXI Seminarium Warszawskie

„Chociaż było po alfabecie, wszyscy, jak to u nasz, czekali do ostatniego dnia…”. Gwara warszawska

Organizatorzy:

Centrum Badań nad Kulturą Warszawy Uniwersytetu Warszawskiego, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego oraz Muzeum Warszawy

Spotkanie odbyło się 6 lutego 2024 roku o godz. 18:30

na Wydziale Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego (ul. Krakowskie Przedmieście 30, I piętro)

📍wstęp wolny

Dyskusję prowadził dr Paweł Weszpiński reprezentujący Muzeum Warszawy oraz dr hab. Mikołaj Madurowicz reprezentujący Centrum Badań nad Kulturą Warszawy Uniwersytetu Warszawskiego.

Rejestracja transmisji online Seminarium dostępna jest na Facebooku Muzeum Warszawy pod linkiem→Gwara warszawska

Gwara warszawska… gwary warszawskie… szczególny akcent…

Na kolejnym Seminarium Warszawskim zajmujemy się zjawiskiem tworzącym część warszawskiej tożsamości. Mowa jest o mowie – tej tutejszej, barwnej, szarmanckiej, fascynującej i… z punktu widzenia sztywnych norm językowych niejednokroć wielce niepoprawnej. O mowie raczej nie salonowej, mowie kwitnącej na Woli, Czerniakowie, Grochowie, Pradze…

Co składa się na gwarę?
Może wystarczy sam akcent?
Czy gwara jest wciąż praktykowana? A jeśli tak, to kiedy, gdzie i przez kogo?
Gdzie w literaturze pięknej można znaleźć gwarę warszawską?
Kto, kiedy i dlaczego niszczył (niszczy) warszawską gwarę?

To tylko wybrane pytania spośród wątków, które pojawiają się w dyskusji seminaryjnej.

W Seminarium udział wzięli w roli eksperckiej:

Janusz Dziano
varsavianista, pasjonat historii miasta, prowadzi portal społecznościowy „Jestem z Woli”, laureat nagrody „Dobrej Woli” (2016), członek Zarządu Stowarzyszenia Gwara Warszawska (od 2009), inicjator utworzenia i współtwórca Skweru Gwary Warszawskiej na Woli w 2017 r. Współautor książek i arttykułów o historii Warszawy – Wola. Ludzie i historie (2013), Warszawska Wola. Co było, co jest, co pozostanie… (2015), Praga gada – o międzywojniu (2017), Praga gada Wiechem, raz! (2018), biografii Stefana Wiecheckiego Ech, Panie Wiech (2019), Legenda Kercelaka („Kronika Warszawy” 2022). Prowadzi konsultacje językowe z zakresu gwary warszawskiej dla pisarzy, publicystów i organizatorów wielu imprez kulturalnych na terenie Warszawy.

dr hab. Monika Kresa, prof. UW
językoznawczyni, pracuje na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie wykłada m.in. gramatykę historyczną języka polskiego. Naukowo zajmuje się nazwami własnymi – przede wszystkim historią imion i nazwisk oraz nazw miejscowych. Interesuje się także dialektami języka polskiego i gwarami miejskimi, zwłaszcza ich obecnością w filmach i serialach fabularnych. Jest autorką dwóch monografii: Antroponimia historycznego pogranicza mazowiecko-podlaskiego w XVIII wieku na przykładzie parafii Stoczek w ówczesnym dekanacie kamieńczykowskim. Imiona (2013) oraz Filmowa stylizacja gwarowa na przykładzie lwowskiego bałaku w polskich filmach fabularnych (1936–2012) (2019) oraz autorką kilkudziesięciu artykułów oraz redaktor naukową kilku książek.

Radosław Potrac
pedagog specjalny, terapeuta, dogoterapeuta, absolwent Uniwersytetu Warszawskiego (archeologia podwodna, historia), nauczyciel wychowania do życia w rodzinie. Nauczyciel Roku 2023. Od 20 lat związany z praską edukacją, inicjator działań społecznych na Pradze Północ oraz historycznych spacerów tematycznych. Prezes Stowarzyszenia Gwara Warszawska. Realizator warsztatów, projektów i programów edukacji kulturalnej w zakresie gwary warszawskiej i kultury dawnej Stolycy. Pedagog ulicy i kurator społeczny od ponad 15 lat. Współorganizator Ogólnopolskiego Zlotu Młodzieży PALMIRY. Redaktor naczelny „Śrubowkręta” – miesięcznika dzieci i młodzieży na Pradze Północ. Instruktor Związku Harcerstwa Polskiego – podharcmistrz. Varsavianista, wiceprezes Zarządu Głównego Towarzystwa Przyjaciół Warszawy – koordynator warszawskiego projektu edukacyjnego „Varsavianistyczna Szkoła”. Członek Rady Muzeum Warszawy.

Nasze Seminaria to interdyscyplinarne i wielowątkowe, poświęcone Warszawie dyskusje zaproszonych gości oraz wszystkich zainteresowanych uczestników. Zarówno sama idea spotkania instytucji nauki z instytucją kultury – czyli Uniwersytetu Warszawskiego i Muzeum Warszawy – jak i każdorazowy udział trójki (niekiedy czwórki) specjalistek i specjalistów zajmujących się w badaniach i w praktyce Warszawą są rękojmią merytorycznej jakości dyskusji.

Seminaria Warszawskie wpisały się na stałe w kalendarz wydarzeń varsavianistycznych i są okazją do comiesięcznych ważnych rozmów o naszym mieście.

Program cyklu Seminarium Warszawskie (sezon III)

Relacje z Seminariów Warszawskich dostępne są na Facebooku Muzeum Warszawy