Seminarium Warszawskie | Warszawa jest kobietą ! / ? /
Kategoria: Aktualności, Popularyzacja, Seminarium Warszawskie
XLV Seminarium Warszawskie
Warszawa jest kobietą ! / ? /
Organizatorzy:
Centrum Badań nad Kulturą Warszawy Uniwersytetu Warszawskiego, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego oraz Muzeum Warszawy
18 lutego 2025 roku o godz. 18:00
Sala Kinowa Muzeum Warszawy (Rynek Starego Miasta 42, parter, wejście przez drewnianą bramę od ul. Nowomiejskiej)
📍wstęp wolny
Prowadzący: dr Paweł Weszpiński reprezentujący Muzeum Warszawy oraz dr hab. Mikołaj Madurowicz reprezentujący Centrum Badań nad Kulturą Warszawy Uniwersytetu Warszawskiego.
Transmisja online Seminarium dostępna będzie na Facebooku Muzeum Warszawy
Herbem Warszawy jest Syrena. Nazwa naszego miasta jest rodzaju żeńskiego, podobnie – nazwa rzeki w dużej mierze organizującej życie metropolii. W stolicy na 100 mężczyzn przypada 117 kobiet. To tutaj odbywają się największe w kraju manifestacje kobiet walczących o istotne wartości.
Mamy panteon znakomitych varsavianistek, wśród których były Karolina Beylin, Zofia Wóycicka, Hanna Szwankowska, Maria Lewicka, Helena Zarachowicz, Kwiryna Handke, Teresa Zarębska, Maria Ciechocińska-Janowska, Danuta Szmit-Zawierucha, Barbara Petrozolin-Skowrońska czy Maria Marzena Grochowska. Oczywiście powyższy leksykon nazwisk nie wyczerpuje grona autorek interpretujących naukowo, literacko bądź jakkolwiek inaczej przestrzeń, dzieje i społeczność Warszawy.
Jednak już taki, tylko pobieżny przegląd spersonalizowanej refleksji miejskiej uprawnia nas do zapytania, czy Warszawa jest kobietą? To zaś rodzi pytania następne: co nasze miasto zawdzięcza warszawskim (i niewarszawskim) pisarkom, autorkom tekstów piosenek, badaczkom, architektkom, nauczycielkom, harcerkom, malarkom, kompozytorkom, fotografkom, działaczkom politycznym i społecznym, twórczyniom teatralnym? Czy istnieją kobiece przestrzenie Warszawy? Jak, kiedy i gdzie rozbrzmiewa głos kobiet w dyskursie publicznym Warszawy, a gdzie brakuje ich głosu? Jak się upamiętnia postaci kobiece w przestrzeni Warszawy? Czy kobiety tutaj czują się bezpieczne?
Z tymi i innymi zagadnieniami postaramy się zmierzyć podczas lutowego Seminarium Warszawskiego.
W Seminarium wezmą udział:
prof. dr hab. Grażyna Borkowska
członek-korespondent PAN, pracuje w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, redaktor naczelna kwartalnika „Pamiętnik Literacki”, prezes Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza. Gościnny wykładowca na Uniwersytetach Warszawskim i Jagiellońskim. Zajmuje się literaturą XIX i XX wieku, ze szczególnym uwzględnieniem twórczości kobiet – Żmichowskiej, Orzeszkowej, Nałkowskiej, Dąbrowskiej. Wypromowała 10 doktorantek. Autorka książek i artykułów poświęconych dziejom polskiej literatury dziewiętnastowiecznej i krytyce literackiej. Opublikowała m.in. Dialog powieściowy i jego konteksty (na podstawie twórczości Elizy Orzeszkowej); Cudzoziemki. Studia o polskiej prozie kobiecej; Pozytywiści i inni; Maria Dąbrowska i Stanisław Stempowski; Nierozważna i nieromantyczna. O Halinie Poświatowskiej; Jan Kott, trickster; Polish Literature in 1864–1914 – End and Beginning; The Feminism of Eliza Orzeszkowa; Słownik polskiej krytyki literackiej 1764–1918. Pojęcia, terminy, zjawiska, przekroje.
dr hab. Agata Chałupnik, prof. UW
pracuje w Instytucie Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego. Teatrolożka, kulturoznawczyni, krytyczka teatralna. Zajmuje się historią kobiet w polskim teatrze, polskim dramatem kobiecym, teatrem jako medium pamięci, antropologią i historią tańca. Autorka książek: Sztandar ze spódnicy. Zapolska i Nałkowska o kobiecym doświadczeniu ciała oraz Niech się pan nie wyteatrza! Auschwitz w twórczości Mariana Pankowskiego. Współautorka podręczników: Antropologia widowisk. Zagadnienia i wybór tekstów, Antropologia ciała. Zagadnienia i wybór tekstów. Współautorka książek Obyczaje polskie. Wiek XX w krótkich hasłach oraz Szpakowska. Outsiderka. Współredaktorka tomu Rodzaju żeńskiego. Antologia dramatu. Uczestniczka i współzałożycielka projektów: HyPaTia. Kobieca historia polskiego teatru. Feministyczny projekt badawczy oraz „Latająca Akademia Języków Tanecznych”. Tancerka tanga argentyńskiego. Feministka. Pisze książkę o historii tanga argentyńskiego w Polsce.
dr Sylwia Chutnik
urodzona w Warszawie. Doktor nauk humanistycznych. Z wykształcenia kulturoznawczyni, absolwentka Gender Studies na Uniwersytecie Warszawskim oraz Studiów Polsko-Żydowskich w Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk. Pisarka, publicystka, działaczka społeczna i promotorka literatury. Członkini Stowarzyszenia Unia Literacka. Kuratorka festiwali i inicjatyw literackich: Międzynarodowego Festiwalu Literackiego Apostrof, Kawiarni Literackiej OFF Festival, dyskusji i spotkań autorskich. Wykładowczyni Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu SWPS oraz w szkole pisania Maszyna do Pisania. Felietonistka ,,Polityki”, „Czasu Literatury” i wielu portali internetowych. Współprowadziła programy literackie „Cappuccino z książką” i „Zapomniani – odzyskani” w TVP Kultura oraz „Barłóg literacki”. Jej teksty ukazały się w książkach zbiorowych oraz w wielu katalogach do wystaw sztuki współczesnej i programach teatralnych (m.in. Teatru Wielkiego – Opery Narodowej, Galeria Bunkier Sztuki, Muzeum Nobla w Sztokholmie). Publikuje gościnnie na łamach prasy polskiej i zagranicznej. Jej teksty naukowe znalazły się w ponad 25 opracowaniach i książkach zbiorowych. Stypendystka Homines Urbani 2008, Instytutu Books from Lithuania 2009, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego 2010, Miasta Stołecznego Warszawy 2010, Instytutu Goethego 2010. Laureatka nagród literackich i społecznych – w tym: Paszportu Polityki, Społecznego Nobla Ashoki oraz nagrody Miasta Warszawy za działalność społeczną.
Nasze Seminaria to interdyscyplinarne i wielowątkowe, poświęcone Warszawie dyskusje zaproszonych gości oraz wszystkich zainteresowanych uczestników. To spotkania instytucji nauki z instytucją kultury – czyli Uniwersytetu Warszawskiego i Muzeum Warszawy – z udziałem specjalistek i specjalistów zajmujących się w swoich badaniach Warszawą.
Seminaria Warszawskie wpisały się na stałe w kalendarz wydarzeń varsavianistycznych i są okazją do comiesięcznych ważnych rozmów o naszym mieście.
Program cyklu Seminarium Warszawskie (sezon IV)
Relacje z Seminariów Warszawskich dostępne są na Facebooku Muzeum Warszawy