Seminarium Warszawskie | „Pachniała Saska Kępa…”, czyli Warszawa Agnieszki Osieckiej

Kategoria: Popularyzacja, Seminarium Warszawskie

XLVIV Seminarium Warszawskie

„Pachniała Saska Kępa…”, czyli Warszawa Agnieszki Osieckiej

Organizatorzy:

Centrum Badań nad Kulturą Warszawy Uniwersytetu Warszawskiego, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego oraz Muzeum Warszawy

17 czerwca 2025 roku o godzinie 18:00

Kino Syrena w Muzeum Warszawy (Rynek Starego Miasta 42, parter, wejście przez drewnianą bramę od ul. Nowomiejskiej)

📍wstęp wolny

Prowadzący: dr Paweł Weszpiński oraz dr hab. Mikołaj Madurowicz 

Filmowy zapis Seminarium dostępny będzie na kanale You Tube Muzeum Warszawy →YouTube Muzeum Warszawy

Podczas seminarium rozmawiam o Agnieszce Osieckiej i o jej krajobrazie Warszawy.
Rozpoznawalne od razu, zapadające w pamięć, rasowo warszawskie. Piosenki, których tekst napisała Agnieszka Osiecka:

• „Oczy tej małej (Białe zeszyty)”,
• „Gdzie jest szlagier?”,
• „Piosenka o Zielińskiej”,
• „Nad Warszawą”,
• „Czytamy Słowackiego”,
• „Cierniem jesteś w mej koronie”,
• „Nie przejmuj się”,
• „Nienaumyślnie”,
• „Tańcz Warszawo, śnij Warszawo”,
• „Ni to, ni sio”,
• „Ballada o Chmielnej”,
• „Zabawa w Sielance”,
• „Zmęczyło mnie miasto”,
• „Księżyc frajer”,
• „Nikomu nie żal pięknych kobiet”,
• „Siedzieliśmy na dachu”,
• „Panie Kwiatkowski, panie Kowalski”,
• „To wszystko z nudów”,
• „Warszawskie dziewczyny”
• czy wreszcie – „Małgośka”…

Nie tylko jednak piosenki współtworzą stołeczny pejzaż Agnieszki Osieckiej. Składają się nań bowiem miejsca Jej zamieszkania – na czele z Saską Kępą, Studencki Teatr Satyryków (STS) oraz inne placówki teatralne, na scenach których gościła Jej twórczość, parki czy budynki, gdzie pracowała, bywała, zaglądała. Warszawa Agnieszki Osieckiej to także, a może przede wszystkim – ludzie. Wydarzenia. Sytuacje. Emocje.

W sierpniu 2024 roku Rada m.st. Warszawy podjęła uchwałę w sprawie nadania skrzyżowaniu ulic Żegańskiej i Dworcowej w dzielnicy Wawer nazwy „Rondo Agnieszki Osieckiej”. Na wysokości Głównego Urzędu Statystycznego w tunelu wzdłuż alei Armii Ludowej w 2010 roku powstała Galeria Osobowości Kultury Warszawy XX wieku, a w jej ramach znalazł się portret Agnieszki Osieckiej. Na rogu ulic Francuskiej i Obrońców w 1997 roku wzniesiono Jej pomnik.

Jedno ze stołecznych liceów nosi Jej imię… Wszelako krajobraz Jej Warszawy wydaje się o wiele rozleglejszy.

W Seminarium wzięli udział:

Hanna Bakuła
znana malarka, pisarka i publicystka, absolwentka warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. W 1981 r. zamieszkała na Manhattanie (do 1989). Dostała prestiżowe stypendium IREX z rekomendacji Fundacji Guggenheima. Projektowała kostiumy i scenografię do spektakli off-Broadway nagradzane przez „New York Times”. Jest laureatką Festiwalu Malarzy Słowiańskich w Nowym Jorku. W 1990 r. wróciła do Warszawy i rozpoczęła współpracę z „Playboyem”, do którego przez 17 lat pisała felietony. W 1996 r. zaprojektowała kostiumy do opery „Carmen” w warszawskiej Operze Narodowej. Wydała 30 książek – wiele z nich zostało bestsellerami. W 1997 r. powstała Fundacja Hanny Bakuły, a przy niej Klub Kobiet. Przez 20 lat organizowała Plenery Malarsko-Muzyczne dla dzieci z Domów Dziecka oraz Festiwale Muzyki Franciszka Schuberta. Jest soft-feministką popierającą kobiety i ich działania.

Maciej Karpiński
prozaik, dramaturg, scenarzysta, krytyk literacki i teatralny. Absolwent historii sztuki na Uniwersytecie Warszawskim (1974). Debiutował w 1969 r. tekstami satyrycznymi w programie Teatru STS, z teatrem tym współpracował także w latach następnych. Jako krytyk związany z redakcjami wielu pism. W latach 80. przebywał w USA, pracując jako wykładowca na wielu uniwersytetach. W 1987 r. powrócił do Polski. W latach 1989–1994 był wiceprezesem Stowarzyszenia Filmowców Polskich, w latach 2013–2022 przewodniczącym Koła Scenarzystów Stowarzyszenia. W 1989 r. objął funkcję kierownika literackiego Studia Filmowego „Perspektywa”. W 1991 r. został wykładowcą Studium Scenariuszowego PWSFTviT w Łodzi. Założyciel i prezes Zarządu Gildii Polskich Scenarzystów Filmowych. Wieloletni (do roku 2005) dyrektor Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. W latach 2005–2010 pełnił funkcję pełnomocnika Dyrektora Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej ds. międzynarodowych. Od roku 2015 członek zarządu Europejskiej Federacji Scenarzystów (FSE), od roku 2019 wiceprezydent tej organizacji. Członek Polskiej Akademii Filmowej i Europejskiej Akademii Filmowej (EFA). Jest autorem bądź współautorem scenariuszy m.in. do filmów takich, jak „Pokój z widokiem na morze” (1977, reż. J. Zaorski), „Kobieta samotna” (1981, reż. A. Holland), :Koniec gry” (1991, reż. F. Falk), „Pierścionek z orłem w koronie” (1992, reż. A. Wajda), „Cud purymowy” (2000, reż. I. Cywińska), „Miss mokrego podkoszulka” (2002, reż. W. Adamek), „Różyczka” (2010, reż. J. Kidawa-Błoński), „Różyczka 2” (2023, reż. J. Kidawa-Błoński), jak również serialu „Osiecka” (2020, reż. R. Gliński, M. Rosa). Uhonorowany m.in. nagrodą im. E. Csato dla młodych krytyków przyznaną przez Klub Krytyki Teatralnej SDP (1971), odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” (1980), Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze – Gloria Artis” (2005), nagrodą za Całokształt Twórczości Scenopisarskiej na Festiwalu „Interscenario” we Wrocławiu (2010), nagrodą Stowarzyszenia Filmowców Polskich za wybitne osiągnięcia artystyczne i wkład w rozwój polskiej kinematografii (2022), nagroda Specjalna Gildii Scenarzystów Polskich (2023).

dr hab. Mirosław Pęczak, prof. UW
kulturoznawca, publicysta tygodnika „Polityka”. Kieruje Zakładem Interdyscyplinarnych Badań nad Kulturą na Wydziale Pedagogicznym Uniwersytetu Warszawskiego. Zajmuje się badaniami uczestnictwa w kulturze, teorią i analizą kultury popularnej oraz problematyką subkultur i kultur środowiskowych. Opublikował m.in. następujące książki: Muzyczne przygody gustu ludowego. O społecznym funkcjonowaniu polskiej muzyki popularnej po 1956 r. (Warszawa 2021), Subkultury w PRL. Opór, kreacja, imitacja (Warszawa 2013), Cały ten blues. Przypadek Sławka Wierzcholskiego (Toruń 2014), Mały słownik subkultur młodzieżowych (Warszawa 1992).

dr Paulina Potasińska
literaturoznawczyni i glottodydaktyczka, adiunktka w Centrum Języka Polskiego i Kultury Polskiej dla Cudzoziemców POLONICUM Uniwersytetu Warszawskiego, autorka monografii: Kult, mit i kompleks. Figury autokreacji w twórczości Leopolda Tyrmanda, Marka Hłaski i Tadeusza Konwickiego (2015) oraz Młodzież z „dobrych domów”, chłopaki ze „złych dzielnic”. Warszawskie topografie (2024), a także licznych artykułów naukowych i materiałów dydaktycznych do nauki języka polskiego jako obcego. Jej bliskie kontakty ze środowiskiem STS-u zaowocowały filmem Człowiek z szafą – historia archiwum Studenckiego Teatru Satyryków (2024). Współpracowała z licznymi instytucjami kultury, m.in. z Fundacją Okularnicy im. Agnieszki Osieckiej, oraz z uniwersytetami na czterech kontynentach.

Adam Sławiński
kompozytor. Studiował muzykologię na Uniwersytecie Warszawskim. Jako student rozpoczął działalność publicystyczną w czasopismach: „Jazz” (1956–1963), „Ruch Muzyczny” (od 1955) i „Jazz Forum” (od 1965). W latach 1957–1963 pracował jako redaktor muzyczny w Telewizji Polskiej i pierwsze swe kompozycje napisał dla Teatru Telewizji. Następnie komponował muzykę do serii programów telewizyjnych Agnieszki Osieckiej „Listy śpiewające” (1963–1969). Poczynając od 1965 r. napisał muzykę do ok. 40 filmów i seriali – m.in. takich, jak „Chłopi” J. Rybkowskiego, „Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy” J. Sztwiertni i „Komediantka” tegoż, „Piękna nieznajoma” J. Hoffmana, „Kasztelanka” M. Nowickiego, „Pokój z widokiem na morze” J. Zaorskiego. Od początku lat 70. komponuje też utwory wykonywane na festiwalach nowej muzyki, m.in. na Warszawskich Spotkaniach Muzycznych, Festiwalu „Musica Polonica Nova” we Wrocławiu, Poznańskiej Wiośnie Muzycznej. Jeśli chodzi o muzykę współczesną, to na festiwalu „Warszawska Jesień” wykonano takie utwory Adama Sławińskiego, jak „Canto” na orkiestrę smyczkową, „Ballada dla sześciu perkusistów”, „Pulsar” na perkusję i taśmę. W latach 1974–1975 pełnił funkcję zastępcy naczelnego redaktora muzycznego Polskiego Radia, zaś w latach 1990–1991 był dyrektorem Programu II Polskiego Radia (m.in. wprowadził do programu bezpośrednie transmisje z Metropolitan Opera, stałą audycję muzyki elektroakustycznej, zdecydował też o transmitowaniu na żywo po raz pierwszy całości Konkursu Chopinowskiego). W latach 1987–1989 był sekretarzem, w latach 1989–1991 wiceprezesem, zaś od 2001 do 2003 członkiem prezydium Zarządu Głównego Związku Kompozytorów Polskich. Adam Sławiński otrzymał wiele nagród, m.in. w 1966 (z Agnieszką Osiecką) i 1967 (z Wojciechem Młynarskim) na Krajowym Festiwalu Polskiej Piosenki w Opolu, w 1967 – Bursztynowego Słowika na Międzynarodowym Festiwalu Piosenki w Sopocie, w 1987 – Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki, w 1999 – tytuł „Man od the Year” w kategorii publicystyki w plebiscycie „Jazz Forum”, w 2001 – główną nagrodę na Konkursie na Hejnał dla Miasta Gdańska, w 2005 – Nagrodę Związku Kompozytorów Polskich za „osiągnięcia twórcze i wielostronną działalność na rzecz środowiska Związku Kompozytorów Polskich”. W 1966 roku nagrodzono zaś na Festiwalu Opolskim piosenki: „Dookoła noc się stała” w wykonaniu Łucji Prus oraz „Na całych jeziorach ty” w wykonaniu Teresy Tutinas. Tę ostatnią Agnieszka Osiecka powierzyła też Kalinie Jędrusik, której nagranie zdobyło znacznie większą popularność.

Nasze Seminaria to interdyscyplinarne i wielowątkowe, poświęcone Warszawie dyskusje zaproszonych gości oraz wszystkich zainteresowanych uczestników. To spotkania instytucji nauki z instytucją kultury – czyli Uniwersytetu Warszawskiego i Muzeum Warszawy – z udziałem specjalistek i specjalistów zajmujących się w swoich badaniach Warszawą.
Seminaria Warszawskie wpisały się na stałe w kalendarz wydarzeń varsavianistycznych i są okazją do comiesięcznych ważnych rozmów o naszym mieście.

Udostępnij: